Nog 6 maanden om een 7-delige natuurdocumentaire te filmen
Sinds maart 2019 stonden de twee cameraploegen van Onze Natuur haast non-stop opgesteld in het veld. Nu 2021 aangebroken is, zetten ze de eindspurt in: nog tot welgeteld 30 juni hebben ze de tijd om de ontbrekende puzzelstukjes te filmen. Waarom dat allemaal zo lang moet duren, vragen we aan producer Line Leeters en eindredacteur Joost Tack.
Onze natuur laat zich niet regisseren
Dé grote uitdaging bij het maken van een natuurdocumentaire, is voldoende beelden maken om een bepaald verhaal te vertellen. En dat loopt niet altijd zoals gepland, vertelt Joost: “We vertrekken vanuit een vooraf geschreven scenario, waarin alle nodige shots beschreven staan. Maar ter plaatse moeten we het doen met wat de natuur ons aanbiedt en dat is niet altijd hoe wij het ons initieel voorstelden. Daarom bekijken we alle beelden die er al gemaakt zijn, maken we ruwe montages van de scènes uit het scenario en lijsten op welke shots er nog ontbreken om het verhaal af te maken.”
Dat klinkt als een strak plan, maar in werkelijkheid is het een echt huzarenwerk volgens Line: “Onze teams hebben er al ongeveer 600 draaidagen op zitten, goed voor 15.000 minuten - ofte 250 uren - beeldmateriaal. Van al dat moois zal slechts 7 x 45 minuten (315 minuten in totaal) het scherm halen. Dat wil zeggen dat 97,9% van het materiaal voor de spreekwoordelijke vuilnisbak is. ‘Eventjes’ alle beelden bekijken, daar ben je dus wel een tijdje zoet mee.”
Wilde kat zorgt voor mooiste cadeau
Op dit moment genieten de cameraploegen van een welverdiende winterstop, om vanaf februari de laatste rechte lijn richting finish in te zetten. Line: “Van februari tot eind juni kunnen we nog drie seizoenen coveren. Het einde van de winter, met hopelijk enkele sneeuwdagen, de lente waarin de natuur vaak op zijn spectaculairst is en het eerste stuk van de zomer met zijn zwoele vergezichten. De bedoeling is om in die tijd heel efficiënt alles te filmen wat we nog mankeren. Het gebeurt ook vaak dat er zich andere verhalen aandienen dan we voor ogen hadden, dan moeten we de scènes herschikken en zelfs herschrijven.”
Eén van de grootste verrassingen van het afgelopen jaar volgens Joost, was dat er plots een wilde kat in het scenario kwam binnengeslopen: “Omdat het zo’n schuw dier is, gingen we ervan uit dat ze hooguit eens voorbij de camera zou passeren. Dat beeld zouden we dan gebruiken in één van de verhalen over de andere dieren. Maar toen we een familie bevers aan het filmen waren, zagen onze cameramannen elke avond opnieuw een wilde kat vanuit hun wagen. Het leek te mooi om waar te zijn, maar totaal onverwacht slaagden ze erin om de jacht van dit zeldzame dier prachtig in beeld te brengen. En zo staat de wilde kat plots mee in de lijst met 90 hoofdpersonages van Onze Natuur!”
Laatste kans voor de heikikker
Op andere vlakken heeft het team minder geluk, in het geval van de heikikker gaat het zelfs eerder over een ecologische catastrofe. Joost: “We willen heel graag het paargedrag van de heikikker in beeld brengen. Dat is erg spectaculair, omdat de mannetjes dan enkele dagen blauw kleuren. Maar het diertje is erg zeldzaam en lijdt onder de droogte van de afgelopen jaren. Het aantal legsels is op sommige plaatsen met meer dan 90% gedaald en na twee lentes vruchteloos proberen hebben we exact nul beelden van deze amfibie geschoten. Als het dit jaar niet lukt, dan zit er helaas geen blauwe kikker in onze documentairereeks.”
Gelukkig is het voor de meeste andere hoofdrolspelers wél gelukt om het nodige te filmen. Line: “Het is nu een kwestie van de laatste puzzelstukjes toe te voegen aan het geheel. Van de vuursalamander hebben we al magnifieke beelden gemaakt. Maar er ontbreekt nog één shot: het afzetten van de larven, gefilmd onder het wateroppervlak. Als we dat nog kunnen filmen, zal dat het verhaal zoveel sterker maken.”
Nog even geduld … tot 2022
Met filmen is het eind juni gedaan, maar dan is het nog wachten tot het volgende voorjaar eer de reeks van Onze Natuur op Canvas te zien is. “Tot nu toe werd er al ongeveer 200 dagen gemonteerd en we hebben nog 180 dagen extra gepland”, aldus Line. “Naast het videogedeelte moeten we ons nu ook volop focussen op de audio. Er wordt muziek gecomponeerd voor de finale versie, er moeten teksten ingesproken worden én onze geluidsman trekt de natuur in om natuurgeluiden op te nemen. Tijdens het filmen is dat immers onmogelijk. Vaak zitten onze cameramannen gewoon té ver weg van de actie, maar in België zijn er bovendien altijd omgevingsgeluiden die roet in het eten gooien: een vliegtuig, trein of auto is hier nooit ver weg.”
“Die geluidsvervuiling is natuurlijk een realiteit waar we niet omheen kunnen, maar om de magie van de docureeks te bewaren, hebben we pure geluiden nodig”, licht Joost toe. “Die halen we o.a. uit geluidsdatabases, maar vaak kunnen we enkel ter plaatse onze gading vinden. Onlangs hoorden we bijvoorbeeld over een massaspektakel dat in Leuven plaatsvond. Een enorme zwerm meeuwen verzamelt er elke avond op het dak van het station om van daaruit naar hun slaapplaats in de stad te trekken. Een sensationele scène waarvoor we met vier camera’s tegelijk zijn gaan filmen. En onze geluidsman, die vatte post op het dak van het Ibis-hotel om de unieke combinatie van stadsgeluiden, vertrekkende en aankomende treinen én de specifieke roep van de meeuwen ter plaatse vast te leggen.”
Meeuwen verzamelen op het station van Leuven
Nog meer blikken achter de schermen
Zeven afleveringen van 45 minuten, dat zijn dus 7 mooie natuurfilms die er in 2022 op je af zullen komen. Wil je dat proces van dichtbij meemaken, blijf dan Onze Natuur volgen via Facebook en Instagram of schrijf je in op onze nieuwsbrief. In de reeks Pim vlogt neemt onze cameraman je mee op avontuur en in zijn boek krijg je nog meer verhalen uit eerste hand te lezen.
