Wezel

De wezel of ‘muishond’ is op het eerste gezicht een schattig en klein diertje, maar met zijn killer-technieken maakt geen enkele woelmuis een schijn van kans. Dit kleinste roofzoogdier ter wereld rent ze achterna in muizengangen, klimt in bomen en bijt ze in de hals. De wezel is blijkbaar toch niet zo bang…

Herken de wezel

Mustela nivalis

• 13-23 cm van kop tot staart 
• Lang, uitgerekt lichaam met korte poten
• Witte buik en kastanjebruine rug
• Weegt slechts 40-150 g
• Spitse neus met snorharen
• Korte staart

De wezel wordt regelmatig verward met de hermelijn, maar de wezel is veel kleiner en heeft geen zwarte punt aan zijn staart. Daarnaast is de scheidingslijn tussen de bruine rug en witte buik kronkelig terwijl die bij de hermelijn recht is. In België behoudt de wezel ’s winters zijn bruinkleurige rug, terwijl de hermelijn dan volledig wit kan kleuren.

Op het menu

De wezel is een carnivoor met de woelmuis als favoriete maaltijd. Tijdens de jacht volgt deze soort zijn neus waarbij hij zonder moeite door muizengangen kan lopen. Ook kleine vogels, kikkers, jonge konijntjes, andere knaagdieren en insecten staan op het menu. Hij is bovendien niet vies van een prooi die dubbel zo groot is als zichzelf. Om zijn omgeving te onderzoeken, gaat hij geregeld op zijn achterpoten staan. Op die manier heeft hij een goed overzicht. Dat gedrag wordt ook wel ‘kegelen’ genoemd. Wanneer hij dan een prooi heeft gespot of geroken, begint de achtervolging. Die eindigt met een venijnige beet in de hals en een houdgreep tot de prooi levenloos neervalt. Een echte killer!

Daarnaast is hij ook een uitstekende klimmer en kan hij zelfs een eitje uit vogelnesten meepikken. Soms is hij zo gulzig, dat hij meer doodt dan dat hij eigenlijk op kan. Dat doet hij voor een latere snack op de dag, wanneer hij bijvoorbeeld aan het rusten is en trek krijgt.

Leefgebied van de wezel

De wezel komt voor in verschillende biotopen die gaan van graslanden tot bossen zolang er maar voedsel te vinden is. Dat kan soms zelfs in stedelijk gebied zijn. Groene verbindingen zoals hagen, bosjes, oevers en bermen zijn belangrijk voor deze soort. Hierlangs kunnen ze zich beschermd voortbewegen of beschut uitrusten. Een dutje is geregeld nodig want wezels doen geen winterslaap en zijn dus het gehele jaar actief.

Wezelliefde

De wezel is happy single, behalve tijdens de paartijd. Dan heeft hij toch nood aan dat tikkeltje liefde. Door de overlap van mannetjes en vrouwtjes territoria, is een ontmoeting gemakkelijk te regelen. Die vindt plaats in de periode februari-april. Bij voldoende voedsel kan er zelfs een tweede paartijd in juli-augustus voorkomen. Na een draagtijd van ongeveer 40 dagen werpt de moeder 4 tot 7 jongen. Bij een laag voedselaanbod zal een worp minder jongen tellen en als de omstandigheden echt bar zijn, slaat de wezel een jaartje over. Daarom is een biotoop met een breed assortiment aan woelmuizen van noodzaak voor wezels.

Nesten worden vooral in boomholten of spleten gemaakt en bestaan uit bladeren en gras.

De wezel als verkeersslachtoffer.

Relatie van de wezel met de mens

Het verkeer is vijand nummer 1 van de wezel. Jammer genoeg worden er jaarlijks veel marterachtigen aangereden. Verder is ratten- en muizengif een echte boosdoener. Het eten van een vergiftigde muis kan een wezel doden. Het is ook belangrijk voor de wezel dat hij genoeg schuilmogelijkheden heeft. Die dienen goed geïsoleerd te zijn omdat de wezel een hoge stofwisseling heeft en dus snel warmte verliest. Laat dus je tuinafval en dode holle bomen liggen en leg struiken en houtwallen aan om de wezel een handje te helpen.

Wist je dat de wezel...

• het kleinste roofzoogdier (Carnivora) ter wereld is? 
• zelf ook een prooi kan zijn van huiskatten, uilen en vossen? Daarom is een goede schuilplaats dus onontbeerlijk. 
• 1/3 van zijn lichaamsgewicht per dag eet?
• vrouwtjes een stuk kleiner zijn dan de mannetjes?