Vos
Dankzij zijn hoofdrol in vele verhalen kreeg de vos een geheimzinnige reputatie, denk maar aan de sluwe Reynaert de Vos. Onze Natuur maakt komaf met zijn mysterieus karakter: Wie is hij? Waar woont hij? Wat eet hij? Lees hier alles wat je over het dier moet weten!
Herken de vos (Vulpes vulpes)
Vossen zijn nachtactief en laten zich niet makkelijk zien. Als je er eentje wil spotten, ga je best in de schemering op zoek. Je herkent hem makkelijk
- de vacht is overwegend roodbruin; de buik en het puntje van de staart zijn wit
- de puntige, openstaande oren zijn aan de achterzijde zwart gekleurd
- ook de onderpoten zijn zwart
- de karakteristieke slanke snuit
- kop-romplengte: tot 80 cm
- staartlengte: tot 50 cm
- Een vrouwtjesvos noemen we een moer, het mannetje is een rekel.
Op het menu
De vos is een echte opportunist als het op voedsel aankomt. Misschien komt daarvan zijn ‘sluwe’ reputatie? Hij past zich makkelijk aan en wisselt vlot van jachttechniek. Soms schakelt hij zelfs over op een vegetarisch dieet! Jagen doet hij alleen en meestal in de schemering of ’s nachts, maar in onverstoord gebied kan je hem ook overdag aantreffen. Zijn snelheid, scherpe neus en gevoelige oren zijn essentiële troeven tijdens de jacht.
De vos jaagt vooral op kleine zoogdieren zoals konijnen, knaagdieren en bruine ratten, maar ook eend- en hoenderachtigen staan weleens op het menu. Wanneer het op zijn pad komt, smult de vos ook van verkeersslachtoffers, eieren en zelfs afval. Vooral jonge vossen eten ook insecten en (gevallen) vruchten.
Verspreiding
De vos is snel tevreden en stelt weinig eisen aan zijn leefgebied. Hij heeft een sterk aanpassingsvermogen en komt in alle mogelijke biotopen voor, zelfs in de stad. Het enige wat hij nodig heeft is voldoende voedsel, een hol en een partner. Rekels en moeren leven in paren en zijn enorm territoriaal. Hun gebied bakenen ze constant af met behulp van uitwerpselen. Indringers worden met geblaf op de hoogte gesteld van hun aanwezigheid.
Vossenliefde
Paartijd of ranstijd: december-februari met een piek in januari
Geboorte: na een draagtijd van 50-52 dagen worden er meestal 4-5 jongen geboren
Verhuizen: als de vosjes enkele weken oud zijn verhuist de moeder hen naar een groter vossenhol
Helpende moeren: soms leven er nog enkele andere vrouwtjes bij een koppel vossen. Zij planten zich niet voort, maar helpen bij de opvoeding.
Een eigen huis: in het najaar gaan de vossen op zoek naar hun eigen territorium. Vrouwtjes blijven dichter bij huis terwijl de mannetjes enkele kilometers afleggen tot ze een geschikt territorium vinden. Onervaren, jonge vossen zijn in die periode erg kwetsbaar. Ze kunnen slachtoffer worden van het verkeer of sterven tijdens de jacht. In de eerstvolgende lente kunnen ze zichzelf voortplanten.
Relatie mens en vos
De vos komt algemeen voor in ons land en heeft geen natuurlijke vijanden. Alleen de mens vormt potentieel gevaar. Opportunistisch als hij is, zie je de vos ook in dichtbevolkte gebieden. Naast de egel, is de vos één van de belangrijkste verkeersslachtoffers onder onze zoogdieren.
Hoe bescherm je je kippen tegen de vos?
De vos heeft geen goede reputatie, omdat hij wel eens binnendringt in het kippenhok. Daarbij doodt hij vaak meer kippen dan nodig. Niet om ons te pesten, maar om de rust in het hok te laten weerkeren. Nochtans is het heel makkelijk om je kippen te beschermen tegen de vos, zelfs in een bosrijke omgeving. Sluit het kippenhok wanneer de kippen op stok gaan en laat ze pas weer naar buiten na de ochtendschemering. Dat hoef je niet zelf te doen, je kan een poortje kopen dat automatisch opent en sluit bij een bepaalde lichtsterkte.
Wist je dat de vos…
- … gemiddeld 6 tot 13 km/u loopt en in de sprint zelfs 60km/u haalt?
- … zijn vossenhol niet altijd zelf uitgraaft, maar ook gebruik maakt van kunstmatige schuilplaatsen (zoals een betonbuis) of van burchten van andere dieren (zoals van de das)?
- … zijn territorium afbakent met uitwerpselen en urine, zogenaamde pekel?
- … een uitstekende vader is, wat vrij ongewoon is voor mannelijke zoogdieren?