Ook dit is onze natuur: biohop en biobier

7 augustus 2020

Biercultuur zit in onze natuur, letterlijk en figuurlijk. Velen onder ons hebben een favoriet bier, sommigen wagen zich zelfs aan een zelfgebrouwen biertje. Bovendien vinden (micro)brouwers maar ook grote bierfabrikanten steeds vaker de weg naar biologisch geproduceerd bier. Want als we bio eten waarom zouden we het dan ook niet drinken? Deze gedachte zette de opmars van natuurlijke biobieren in gang. Maar wat maakt een biersoort nu biologisch, wat zit erin en proef je het verschil?

Gangbaar bier versus biologisch bier

Graan, hop, water en gist. Het zijn vier natuurproducten die je in elk bier terugvindt. Toch zijn niet alle biersoorten ‘puur natuur’ te noemen. We onderscheiden twee soorten: gangbare bieren en biobieren. Het grote verschil zit 'm niet zozeer in de manier van brouwen maar wel in de gebruikte ingrediënten. De grondstoffen in gangbare biersoorten zijn afkomstig van landbouw waar chemische of synthetische gewasbescherming, herbiciden en kunstmest toegelaten zijn. Bovendien mag de brouwer zoet- en kleurstoffen, hulpstoffen en additieven toevoegen om het bier bijvoorbeeld sneller te laten te gisten, harder te laten schuimen of langer te bewaren.

Biobrouwers daarentegen gebruiken voor minstens 95% ingrediënten van biologische landbouw. Deze producten zijn ggo-vrij en zonder chemische bestrijdingsmiddelen geteeld. Extra hulpmiddeltjes zoals schuim- en smaakversterkers zijn uit den boze. Enkel een beperkt aantal natuurlijke hulpstoffen zijn toegelaten. Deze natuurlijke manier van bier brouwen zorgt voor een extra pure biersmaak volgens kenners. Enkel op deze voorwaarden mag een bier officieel met een bio-certificaat op de markt komen. In België kan je zo al meer dan 150 biobieren proeven.

Hoe herken je bio?

Alle Belgische bioproducten die voldoen aan de Europese normen dragen het Europese biolabel (hierboven). Op allesoverbio.be kan je meer te weten komen over hoe je biobier herkent in de winkel of op café.

Lees meer

100% natuurlijk, 95% biologisch

Je vraagt je misschien af waarom biobier dan niet voor 100% uit biologische landbouwingrediënten bestaat? Het antwoord is simpel: sommige bestanddelen bestaan niet in een bio-variant of zijn geen landbouwproduct. Denk maar aan gist. Deze schimmel bestaat uit verschillende giststammen die elk afzonderlijk gecertificeerd moeten worden om biologische gist te kunnen maken. Dat is tot nu toe nog niet mogelijk. Ook water behoort niet tot de 95% biologische ingrediënten van bier omdat water geen landbouwproduct is. Brouwers kunnen zelf kiezen of ze kraanwater, putwater of bronwater gebruiken.

Biologische hopteelt in België

Biohop is dan weer wel een goed voorbeeld van een biologisch landbouwproduct dat pas in het laatste decennium tot stand is gekomen. Joris Cambie van Brouwerij De Plukker is de eerste en voorlopig ook enige Belgische biohopteler in ons land. Waar de meeste brouwers hop- en gerstsoorten uit het buitenland importeren, teelt Joris hop in eigen land. Hij zet daarvoor slechts een beperkt aantal natuurlijke bestrijdingsmiddelen in. Het is echt een vak apart want hopplanten groeien snel en zijn daardoor heel gevoelig aan ziektes en plagen. Bovendien zijn natuurlijke bestrijdingsmiddelen tegenwoordig nog heel duur. Daarom kiest Joris bewust voor sterke, resistente hoprassen. Hij probeert de plagen ook te slim af te zijn door natuurlijke vijanden aan te trekken en verschillende teeltechnieken uit te proberen.

Waarom zijn er zo weinig biologische fruitbieren?

Is het je al opgevallen waarom er maar weinig biologische fruitbiersoorten te vinden zijn? Eerst en vooral is fruit van biologische oorsprong een stuk duurder en het aanbod is kleiner. Biologisch fruitbier op grote schaal produceren kost dus gemiddeld meer. Een tweede oorzaak is de Aziatische fruitvlieg en andere moeilijk te bestrijden plagen. De Aziatische fruitvlieg is niet weg te slaan van krieken en biologische fruittelers krijgen het beestje maar moeilijk weg met natuurlijke bestrijdingsmiddelen.

Onze favoriete biobieren

1. Kompel Prion des fleurs
Dit goudblond honingbier van hoge gisting met hergisting op de fles proeft en ruikt naar het beste uit onze natuur: honing, koriander en citrus. Kompel Prion des fleurs won niet voor niets de gouden medaille op de World Beer Awards in de categorie honingbier. Opmerkelijk: de bladhoning is afkomstig uit het Nationaal Park Hoge Kempen/Mechelse Heide.

2. Maya-bier
Brouwerij Jessenhofke en bioseitanmaker Maya Seitan uit Hasselt bundelen hun krachten – of beter gezegd hun producten. Het zetmeelhoudende restproduct van de seitan vervangt namelijk een deel van de gerst in het bierrecept van Maya-bier. Het resultaat? Een lichtblond, bitter biobier met zoete en zure ondertonen.

3. Gageleer
Dit donkerblond biobier is geïnspireerd op én gemaakt van onze Belgische natuur. Gageleer verwijst namelijk naar een van de natuurlijke ingrediënten: de gagel. Deze struik die in moerassig gebied groeit geef het bier een bijzonder karaktervolle geur en smaak. In 1996 werd de gagel voor het eerst gecontroleerd geplukt in Landschap De Liereman in Oud-Turnhout, op initiatief van de lokale Natuurpunt-afdeling, om er een lekker biertje van te brouwen. En de opbrengst? Die gaat terug naar de natuur.

4. Beers for nature
Naast Gageleer zijn er nog heel wat biologische bieren die je drinkt ten voordele van de natuur. Probeer bijvoorbeeld eens een Bufo, Mammoet, Zwarte Madam of Picus. Klik op de link om te ontdekken welk natuurproject in Vlaanderen je ermee steunt.