Klimop is wél een toffe plant!
De vooroordelen waarmee klimop te maken krijgt, zijn talrijk. Hij zou woekeren, muren kapot maken en zelfs de allersterkste bomen wurgen. Wedden dat je daar na het lezen van dit artikel anders over denkt? Meer nog, wij zouden zelfs willen uitroepen: “Lang leve de klimop!”
We kunnen hier meteen van wal steken door alle schadeclaims van klimoptegenstanders te ontkrachten, maar laten we eerst even focussen op de biodiversiteitsboost die klimop aan je omgeving uitdeelt.
Klimop is een echte laatbloeier
En dat bedoelen we op de allerbest mogelijke manier. Wanneer andere bloemen uitgebloeid zijn, opent de klimop zijn nectarbar. Halfweg september verschijnen de eerste klimopbloemen en het duurt soms tot in december eer de laatste weer verdwijnen.
Op en rondom klimop heerst dan ook een gezoem van jewelste op zonnige herfstdagen. Laatvliegende vlinders, o.a. de dagpauwoog, de atalanta en de gehakkelde aurelia, komen nog gauw wat nectar slurpen om energie op te doen. Zo kunnen ze gezond en wel aan hun winterslaap beginnen of tanken ze nog snel wat bij voor hun trek naar het zuiden.
Wil je veel vlinders in je tuin, dan is klimop dus sowieso een goed idee. Het is bijvoorbeeld een belangrijke waardplant voor het boomblauwtje, waarvan de rupsen leven op bloemknoppen. De rupsen van de tweede generatie, die in augustus uitkomen, kunnen dus meteen terecht op de smakelijke klimop!
En er zijn nog meer insecten die dol zijn op klimop. Als je geluk hebt, kan je nu nog een klimopzijdebij spotten, een wilde bij die afhankelijk is van klimopstuifmeel om haar larven te voeden. De zuiderse soort dook eind jaren ‘90 voor het eerst op in onze contreien en plukt duidelijk de vruchten van de klimaatverandering. Ze vliegt uit op het einde van de zomer en maakt haar nesten in zanderige grond.
Links: de atalanta, rechts: de klimopzijdebij (beide op bloeiende klimop)
Klimop als vogelmagneet
Over vruchten gesproken: na de bloei verschijnen er kleine, zwarte bessen aan de klimop. Die zijn pas eind februari of begin maart rijp en vormen dan een waar feestmaal voor bessenetende vogels, zoals merels, lijsters, mussen, houtduiven, spreeuwen, zwartkoppen en vinken. En dat in een periode dat vruchten erg schaars zijn!
Maar ook vlak voor de winter vormt klimop een belangrijke schakel in vele vogelmenu’s. De overvloed aan insecten trekt trekvogels aan, die zich voorbereiden op hun lange reis met een eiwitrijke maaltijd. De biodiversiteit die klimop in het najaar herbergt is dan ook enorm: sluipwespen, spinnen, dag- en nachtvlinders, wilde bijen …
Tenslotte is klimop ook een dankbare schuilplaats voor vogels. ‘s Winters vormt het een fantastische verstopplek, wanneer andere planten hun bladeren verloren hebben. En in de lente is het een perfecte plaats om een veilig nest te bouwen!
Klimop is geen bomenkiller
In tegenstelling tot wat velen denken, is klimop geen parasiet. Hij brengt dus geen schade toe aan de bomen waar hij zich omheen slingert. Water en voedingsstoffen haalt hij gewoon met zijn wortels uit de grond, zoals zovele andere planten. De ‘luchtwortels’ dringen niet binnen in de stam en dienen louter om zich stevig vast te houden aan het natuurlijke klimrek. Een lichtconcurrent is de klimop ook al niet, want bomen in bossen zijn op dat vlak heel wat gewend.
Natuurlijk is het niet de bedoeling om klimop te laten woekeren over alle bomen van een bos. De klimplant mag dan behoorlijk wat soorten blij maken, ‘trop’ is teveel. Zeker wanneer klimop ook de volledige bodem bedekt, krijgen andere planten en paddenstoelen minder kansen.
En wat met klimop tegen je muur?
Lang geleden hadden muren écht te lijden onder klimop, maar tegenwoordig is het omgekeerde waar. Tot de jaren 1920 werd er gemetseld met kalkmortel en die specie kan verpulveren onder de kracht van de grijpgrage klimopwortels. Maar bij recente huizen hecht de plant zich gewoon vast aan het ruwe geveloppervlak. Hij beschermt je muur tegen felle zon, zorgt ‘s winters voor een extra isolerende luchtlaag en houdt natte muren droog met zijn dichte bladerdek. Daarnaast filtert hij ook schadelijke stoffen uit de lucht.
Veel voordelen dus, maar hou er wel rekening mee dat klimop groeit als kool. Je moet hem regelmatig snoeien om het niet uit de hand te laten lopen. Je wil immers niet dat de plant het licht voor je ramen weghaalt of je dakgoot of dakpannen optilt. Hou je bondgenoot dus goed in de gaten en snoei bij wanneer het nodig is. Doe dat liefst in een periode waarin hij geen bloemen of vruchten draagt. Maar vooral: geniet van het bruisende leven in je eigen biodiversiteitsbubbel!