Je eigen bloemenweide in 5 stappen
Droom je van een gazon of weide vol kleurige, fleurige en geurige bloemen? Dan is dit jouw teken om eraan te beginnen! Een bloemenweide aanleggen is niet moeilijk, maar het vraagt wel wat kennis en geduld. Van zaaien tot jaarlijks onderhoud, met dit stappenplan kan je dit jaar nog beginnen met de aanleg van je eigen bloemenweide.
Stap 1: bodemonderzoek
Onze natuur gaat soms in tegen de wetten van de logica: arme grond is de beste grond voor een rijke bloemenweide. De eerste stap richting een veld vol wilde bloemen is dus onderzoeken op welke bodem je gaat zaaien. Kies bij voorkeur voor een perceel met schrale tot matig voedselrijke grond.
Heb je je gazon jarenlang bemest door bijvoorbeeld maaisel te laten liggen? Dan zal je de bodem eerst minder voedselrijk moeten maken. Dat klinkt onnatuurlijk, maar je plukt er later de vruchten of zeg maar de bloemen van. Hoe ga je te werk? Je grond verarmen is een werk van lange adem. Stop eerst en vooral met bemesten. Maai het eerste jaar minstens drie tot vijf keer, het jaar erna twee keer (eind juni en eind september), en laat daarbij zeker geen maaisel meer liggen want dit verrijkt de bodem net.
Je kan ook extra maatregelen treffen om de bodem te verschralen. Groenbemesters zaaien is daar één van.
Planten zoals facelia of gele mosterd staan erom bekend dat ze veel voedingsstoffen uit de bodem halen. In plaats van deze soorten zich definitief te laten vestigen, haal je de plantjes, en daarmee ook alle door hen opgenomen voedingsstoffen, terug uit de grond met als resultaat een schralere bodem.
Stap 2: bloemenmengsel
Eender welk bloemenmengsel uitstrooien levert meestal niet de mooiste bloemenweides op. Je bloemzaden afstemmen op het bodemtype van je perceel is dus cruciaal als je straks wil genieten van een kleurrijk bloemenveld dat gonst van de bijen en insecten. Werk je op een leembodem, humusarme zandgrond of zware kleigrond? Eens je dat weet, kan je terecht bij tuinspeciaalzaken of online. Daar vind je specifieke bloemmengsels voor elk type bodem. Vaak kan je ook kiezen tussen lage, middelhoge en hoge bloemen, bloemmengsels met of zonder grassen, met eetbare bloemen of met schaduwminnende soorten, en ga zo maar door.
Niet alle bloemen bloeien in hetzelfde jaar als ze zijn gezaaid. Wil je graag snel(ler) resultaat? Dan zijn éénjarige akkerbloemen een goede keuze. Weet gewoon dat éénjarige bloemen max. 2 jaar op rij terugkomen. Daarna zal je ze opnieuw moeten inzaaien.
Geniet je liever meerdere jaren op rij van een rijk gevuld veld vol bloemen? Kies dan voor een vaste bloemenweide met meerjarige bloemen. Deze hoef je slechts één keer in te zaaien om jarenlang bloemen te zien verschijnen, op voorwaarde dat je de bloemenweide goed onderhoudt natuurlijk. Daarover later meer (stap 5).
Stap 3: zaaien
De beste timing om een bloemenweide te zaaien is in de periode april-mei. Voor een vaste bloemenmengsel met meerjarige planten kan je ook in september aan de slag.
Zaaien in een begroeid veld of gazon is geen goed idee. Je hebt naakte of blote grond nodig. Dat is grond die onkruid- en grasvrij is gemaakt. Ga je in je tuin zaaien? Dan ga je eerst de bodem afplaggen of vrijmaken. Trek de graszodes uit met wortel en al. Woel daarna de bovenste laag aarde even om.
Net zoals het juiste bloemenmengsel is ook een goede dosering van de zaden essentieel. Reken 1 tot 3 gram zaad per vierkante meter. Zeker niet meer. Een te dik gezaaide bloemenweide levert geen mooiere bos bloemen op omdat de jonge planten harder moeten concurreren met elkaar en daardoor verzwakken.
Over naar het echte werk: tijd om te zaaien! Verdeel de zaadjes over de naakte grond. Meng het bloemenmengsel eventueel met een flinke schep rijnzand. Zo heb je een groter volume en dat is makkelijker om gelijkmatig rond te strooien. Duw of rol de zaadjes vervolgens lichtjes aan. Geef de ingezaaide grond regelmatig water, zeker als het niet regent. De eerste vier dagen zijn cruciaal om de zaadjes te doen kiemen. Daarna is een wekelijkse sproeibeurt voldoende. Gebruik een sproeier of gieter met een fijne broes zodat de zaadjes niet wegspoelen.
Stap 4: wachten
Een vaste bloemenweide geeft het eerste jaar niet veel bloei. Stel je verwachtingen bij en hoop niet meteen op een volle bloemenweide.
Wat je wel kan doen is met je vaste bloemenmengsel een extra deel akkerbloemen (20%) inzaaien. Eénjarige bloemen staan meestal na 6 tot 8 weken in bloei. Zo heb je het eerste jaar wel meteen iets fleurigs om naar te kijken in afwachting van je vaste bloemenweide.
Stap 5: onderhoud
Een vaste bloemenweide vraagt weinig onderhoud, maar is wel nodig om je bloemenweide in stand te houden en verwildering te voorkomen.
Het eerste jaar hoef je een vaste bloemenweide slechts één keer te maaien (begin oktober). Vanaf het tweede jaar maai je twee keer per jaar: begin juni (voor het gras in bloei komt) en begin oktober. Heb je gezaaid op rijke grond? Dan is een derde maaibeurt slim om de bodem verder te verarmen (zie stap 1). Hierbij kan je het maaisel wél enkele dagen laten liggen (als de bloemen hun zaden nog niet hebben afgegeven). Zo kan het maaisel drogen en geef je de droge bloemen nog de kans om hun rijpe zaden te laten vallen en opnieuw te verspreiden over je perceel. Zorg wel dat je het maaisel daarna opruimt zodat het niet begint te rotten.
Een bloemenweide met akkerbloemen maai je best ook maar één keer in de herfst. Na het tweede jaar is het tijd om de grond opnieuw in te zaaien (in de lente of in de herfst).
Je kan ook gefaseerd maaien. Daarbij laat je een deel van de bloemenweide staan en maai je slechts enkele delen. Je kan er net zoals in een wilde tuin creatieve vormen mee maken in het hoge gras. In fases maaien heeft nog een voordeel: je laat altijd een deel bloeiende planten op het einde van de zomer of aan het begin van de herfst staan, en dat is belangrijk voor insecten en vlinders die ook dan nog op zoek zijn naar voedsel.
