Het dagboek van Pim: oog in oog met slechtvalken

23 februari 2021

Verwonderd door de schoonheid van wat zich - vaak in onze eigen achtertuin - afspeelt, brengt cameraman Pim verslag uit van zijn belevenissen in Onze Natuur.

Deze week...

Slechtvalk zkt. penthouse met zicht op Brusselse skyline

Een natuurdocumentaire draaien in de stad? Check! Ik ging samen met Mees langs bij de ULB (Université Libre de Bruxelles) om er bijzondere gasten te ontmoeten. Een koppel slechtvalken bewoont er sinds kort het dakappartement, zeg maar panoramisch penthouse, op het zevende verdiep. De slechtvalken hebben namelijk op meer dan 20 meter hoogteeen nest gebouwd om binnenkort te broeden. Het prachtige zicht op de skyline van onze hoofdstad is echt adembenemend!

In de jaren ‘60 en '70 was de populatie slechtvalken in België, en bij uitbreiding Europa, nagenoeg onbestaande. Onder ander door het massale gebruik van pesticiden werd de soort uitgeroeid. De chemische stoffen hadden een invloed op de kalkproductie in het lichaam van de slechtvalken, wat zorgde voor misvormde eieren, onafgewerkte eierschalen en dus amper nieuwe jongen. Gelukkig kon de slechtvalk, met hulp van de mens, een comeback maken. Dankzij een verbod op pesticiden zoals DDT, betere beschermingsmaatregelen en meer broedplaatsen en geplaatste nestkasten zijn de slechtvalken weer in opmars. Hoe komen ze dan in de stad terecht? Deze vogelsoort broedt van nature op kliffen, bijvoorbeeld in de Waalse steengroeven. In Vlaanderen zijn er minder natuurlijke nestgelegenheden waardoor de slechtvalken op zoek gaan naar een woonplaats onder de kerktoren, letterlijk dan. Eigenlijk komen alle hoge gebouwen, zoals appartementsblokken, ziekenhuizen en zelfs de koeltorens van Doel in aanmerking.

Vroege vogels

Om de slechtvalken vanop ooghoogte te filmen, begeven we onszelf ook naar het hoogste verdiep van nabijgelegen daken. We blijven op 100 meterafstand om de broedende vogels voldoende privacy te geven. Het is gelukkig nog steeds dicht genoeg alles haarscherp te filmen.

De slechtvalken zijn er trouwens vroeg bij dit jaar. Ze zijn al volop aan het baltsen en we hebben de eerste paring in de verte gezien. In maart starten de slechtvalken meestal met broeden. We verwachten binnenkort dus eieren. Terwijl we daarop wachten zorgen de slechtvalken zelf voor het nodige entertainment. Zo zagen we al een paar spectaculaire scènes met echte luchtacrobatie. Typisch voor de eerste interactie tijdens de balts tussen het mannetje en het vrouwtje. Je ziet ze ook andere slechtvalken wegjagen van hun broedplaats.

Race tegen de klok

Nu is het een kwestie van tijd om onze camera’s in het nest te kunnen plaatsen. Zo kunnen we het koppel tijdens het broedseizoen volgen. Van de eieren die uitkomen en de jongen die opgroeien tot de eerste prooien die worden aangebracht, etc. Het is een race tegen de klok want eens de eieren er zijn, mogen we niet meer aan het nest komen. Anders zouden we het koppel slechtvalken verstoren. Dit wordt spannend...

Tot volgende week,

Pim