Man snoeit fruitboom
Bomen snoeien in de winter: een goed idee of niet?
“Bomen snoei je in de winter” hoor je vaak, maar die vlieger gaat niet op voor … nu ja, bijna àlle bomen. Tenzij je een knotwilg of leiboom voor je hebt staan, laat je de snoeischaar beter links liggen. Het is namelijk een diepgeworteld misverstand dat snoeiwerk een winters tuinklusje is. Waar komt die misvatting vandaan? En wat is dan wel een goede timing om er de schaar in te zetten? Onze Natuur sprak met bomenexpert Tom Joye van Inverde voor een heldere kijk op het hoe, wat en waarom van bomen snoeien.
Zomer of winter?
Wanneer bomen in winterrust gaan, vallen hun sapstromen stil, vallen de bladeren af en zijn de takken beter zichtbaar. Het lijkt dus het ideale moment om een boom bij te snoeien, maar van die gedachte wil bomenexpert Tom Joye van Inverde zo snel mogelijk af. “De beste periode voor de meeste types snoei is de zomer. Dan is de boom net in volle ontwikkeling en kan de snoeiwonde veel sneller genezen” vertelt hij.
Winter-rust
Hoe is de misvatting over wintersnoei dan ontstaan? “Vroeger was er tijdens de zomer heel veel te doen op het veld: het land bewerken, de oogst binnenhalen, etc. In de rustige wintermaanden kwam er dus tijd vrij om bomen te snoeien” legt Tom uit.
Is snoeien altijd nodig?
Bloembollen zaaien, de moestuin klaarmaken, bladeren harken of gras maaien. Veel tuintaakjes komen wekelijks, maandelijks of jaarlijks terug. Is het ook van belang om met dezelfde regelmaat bomen bij te snoeien? Is het eigenlijk überhaupt nodig om bomen te snoeien? Het antwoord van Tom Joye is duidelijk: “Nee. Bomen zijn organismes die al meer dan 100 miljoen jaar op aarde leven. Het is hoogmoedig van ons om te denken dat ze ons nodig hebben. Ook zonder enige hulp kunnen ze zich volop ontwikkelen en hun ding doen.”
Bomen snoeien doen we dus vooral uit eigenbelang en wel om verschillende redenen:
-
Esthetiek: vormsnoei is bedoeld om bomen een bepaalde vorm of structuur te geven zoals dat gebeurt bij knotwilgen en leibomen. Je kan bijvoorbeeld een boom die veel schaduw geeft bijsnoeien voor meer zonlicht op je terras.
-
Houtproductie: bepaalde bomen worden gesnoeid voor de productie van kwaliteitshout.
-
Fruitproductie: bij fruitbomen is snoeien van belang om er letterlijk en figuurlijk meer vruchten van te kunnen plukken.
-
Veiligheid: met een slimme onderhoudssnoeibeurt kan je voorkomen dat een laaghangende tak het verkeer of de buurman binnenkort gaat hinderen.
4 snoeitips van de bomenexpert
-
Vraag je altijd af of snoeien écht nodig is
“Denk eerst na over je doelstelling voor je begint te snoeien. Wat is het probleem? Heb je een goede reden om te snoeien?” -
Hou rekening met de 20%-regel
“Grote ingrepen zijn geen goed idee. Haal dus nooit meer dan 20% van de bladmassa van een boom in één keer weg. Hetzelfde geldt voor de snoeiwonden: 8 à 10 cm diameter is het absolute maximum.” -
Timing is key voor ABC-bomen
“Snoeien in de winter is geen drama, maar doe het liever in de zomer. Voor ABC-bomen is zomersnoei een must. Onder ABC-bomen vallen de esdoorn (Acer), de berk (Betula), de haagbeuk (Carpinus) en ook de notelaar (Juglans).” -
Vraag hulp aan een professionele boomverzorger
“Als het complex wordt, haal er dan een professional bij. Er worden veel bomen, ondank de goede bedoelingen, mismeesterd. Een foute ingreep kan een boom voor de rest van zijn leven om zeep helpen. Met de hulp en tips van een boomverzorger ben je zeker dat je boom het goed zal doen.”
Wat je zeker wil onthouden uit dit artikel:
- Als je kan kiezen, laat bomen dan met rust in de winter en snoei in de zomer.
- Knotwilgen en leibomen vormen de uitzonderingen op de snoeiregel. Zij profiteren wel van een winterse snoeibeurt.
- Bezint eer ge begint. Bomen hebben ons (en onze snoeibeurten) niet nodig, dus vraag jezelf altijd eerst af of snoeien wel écht nodig is.
- Goede redenen om te snoeien zijn o.a. veiligheid (bv. een laag- of overhangende tak weghalen), fruitproductie en vormsnoei (bv. wilgen knotten).
- Haal er een professionele boomverzorger bij. Wat je zelf doet, doe je meestal beter, maar dat geldt niet altijd voor bomen snoeien. Zo ben je zeker van een goed resultaat en een blije boom.
- Snoei niet meer dan nodig. Nesten van inheemse vogels mag je bv. niet zomaar weghalen. Check altijd eerst de lokale wetgeving voor je begint met snoeien. Meer info vind je hier terug.
