Yves Adams

Bonte strandloper

De bonte strandloper is de meest voorkomende steltloper aan onze kust. Nestelen doet hij hier nochtans niet – tijdens de winter komt hij naar hier om zich op te warmen of even bij te tanken tijdens de trek.

Herken de bonte strandloper

(Calidris alpina)

Hoewel hij vrij algemeen voorkomt, kan de bonte strandloper toch verward worden met andere vogels die van wetlands houden. Zo kan je hem identificeren:

hij meet 16 tot 22 centimeter
voor een steltloper heeft jij nogal korte poten
hij heeft een rond silhouet
zijn lange bek en zijn poten zijn zwart
wanneer hij zijn broedkleed draagt, heeft hij een roestbruine kop en rug met zwarte vlekken en zijn buik heeft één grote, zwarte vlek
de keel en borst zijn wit van kleur
buiten het broedseizoen worden de roodachtige delen grijs en verdwijnt de vlek op de buik
juvenielen hebben een verenkleed dat lijkt op het overgangskleed van de volwassenen

Bij het zoeken naar voedsel pikt deze kustvogel in ondiep water, waarbij zijn lange snavel dienstdoet als een soort sonde. Hij wordt weleens vergeleken met een naaimachine, omdat zijn techniek net zo snel en nauwkeurig is als een naald. De bonte strandloper voedt zich voornamelijk met ongewervelde dieren, gaande van insecten, larven en wormen tot slakken, weekdieren en spinnen. Slikt hij een stukje schaal in, dan braakt hij dit weer uit.

Leefgebied van de bonte strandloper

Als er al ooit bonte strandlopers zich genesteld hebben in onze streken, dan is dat alleszins al niet meer het geval sinds de jaren 1990. Om zijn nest te spotten, moet je naar Noord-Europa en het Noordpoolgebied. Daar vestigt hij zich in de toendra, in moerassen en in andere draslanden.

Wanneer hij ons met een bezoekje verblijdt, landt hij in weiden en heidevelden niet ver van de kust, in lagunes, kwelders en wadden. Hij geeft de voorkeur aan de nabijheid van stilstaand water, want daar zoekt hij naar zijn voedsel. De bonte strandlopers zijn echte kuddedieren en verzamelen zich met honderden of duizenden tegelijk om de bodem van het wad te doorzoeken.

Bonte strandlopersliefde

In het vroege voorjaar beginnen de mannetjes te zingen en laten ze hun talenten als stuntpiloot zien door op lage hoogte te vliegen. Vervolgens vormen er zich paartjes en trekken de strandlopers zich wat verder van hun leeftijdsgenoten terug om tijdens de voortplantingsperiode volop samen van hun nieuwe leven te genieten. Het vrouwtje legt tussen eind april en juli vier eieren in een nest dat in de grond gegraven is. Beide ouders broeden op de eieren gedurende 20 tot 24 dagen en zorgen samen voor de jongen na het uitkomen. De kuikens zijn nestvlieders en verlaten dus al snel het nest om de omgeving te verkennen, maar de ouders blijven nog voor hen zorgen tot ze uitvliegen (na ongeveer 18 tot 24 dagen).

Relatie met de mens

Hoewel de bonte strandloper vrij algemeen voorkomt, staat hij toch voor bepaalde uitdagingen, waarvan de belangrijkste het geleidelijke verlies van zijn leefgebied is. Het droogleggen van de wetlands met als doel ze terug te winnen, is het grootste obstakel, ook al blijven zijn broed- en overwinteringsgebieden talrijk.

Wist je dat de bonte strandloper ...

zo algemeen is in Europa dat hij als referentie dient voor het identificeren van andere steltlopersoorten?
een tiental ondersoorten heeft, verdeeld volgens hun broed- en overwinteringsgebied?
in grote groepen fascinerende luchtballetten uitvoert?
een plekje veroverd heeft in de serie ‘Guillermo Del Toro’s Cabinet of Curiosities’? In een van de afleveringen vestigen een paar ornithologen zich op een eiland om strandlopers te observeren.