Voorjaarsbloeiers: welke bloemen steken de kop al op?
De winter is nog niet voorbij, maar sommigen onder ons beginnen wel al te smachten naar het voorjaar. Goed nieuws: je hoeft niet te wachten tot de officiële start van de lente om bloemen te zien bloeien! Wil je weten welke voorjaarsbloeiers zich straks al van hun fleurigste kant laten zien? Duik dan in dit artikel vol vroege lentekriebels.
Het sneeuwklokje
Het sneeuwklokje (Galanthus nivalis) doet haar naam alle eer aan, want dit kleine, frêle bloempje is uitzonderlijk goed bestand tegen de kou – zelfs in januari al kan ze haar witte belletjes onthullen. Dit bolgewas uit de narcisfamilie kan zelfs letterlijk de besneeuwde bodem ‘doorboren’ zonder dat haar mooie bloemen beschadigd raken. Dat trucje heeft ze te danken aan speciale eiwitten die voorkomen dat haar cellen bevriezen. En zodra de winterzon het puntje van haar neus beroert, spreidt ze haar bloemblaadjes uit, waarvan de binnenkant ultraviolette stralen weerkaatst om de eerste bestuivers van het jaar aan te trekken. Een pienter plantje, dat sneeuwklokje!
De slanke sleutelbloem
Deze plant met haar mooie, lichtgele bloemen gedijt goed in vochtige loofbossen en bloeit al in maart. Haar wetenschappelijke naam (Primula elatior) komt van het Latijnse ‘primus’, wat ‘eerste’ betekent – hét bewijs dat de slanke sleutelbloem een vroege vogel is. Omdat ze zo vroeg op het jaar bloeit, geniet deze sleutelbloem van de aandacht van hongerige insecten die nog maar net ontwaken uit hun winterslaap. Om zelfbevruchting te voorkomen, heeft deze plant een slimmigheidje bedacht: sommige exemplaren hebben een korte stamper en lange meeldraden, terwijl het bij andere bloemen net andersom is. Insecten die stuifmeel verzameld hebben van bloemen met langere meeldraden hebben zo een grotere kans om het af te zetten op bloemen met een langere stamper, wat een goede genenuitwisseling mogelijk maakt.
De bosanemoon
Begin maart zijn onze bossen al bedekt met kleine, witte bloemetjes die zich uitspreiden als een heus tapijt: bosanemonen (Anemone nemorosa). Deze tijd van het jaar is bijzonder gunstig voor deze kleine plantjes die in het kreupelhout voorkomen, omdat de bomen momenteel nog geen bladeren hebben en dus al het zonlicht doorlaten dat de bosanemonen nodig hebben om te groeien. Hoe deze bloemetjes zich verspreiden over lange afstanden? Daarvoor kunnen ze rekenen op een bijzondere taxi in de vorm van … mieren.
Het gevlekt longkruid
Wil je wat meer kleur in je leven? Ga dan op zoek naar het gevlekt longkruid (Pulmonaria officinalis)! De trechtervormige bloemen zijn roze wanneer ze opengaan en worden steeds blauwer naarmate ze zich verder ontplooien. Om het gevlekt longkruid te bewonderen, moet je op zoek in koele bossen waar de planten kunnen profiteren van de schaduw. Deze mooie bloemen zijn niet alleen gezegend met fascinerende kleuren, ze zijn ook nog eens een doeltreffend middeltje om ademhalingsproblemen te verlichten – vandaar de naam van dit kruid.
Het gewoon speenkruid
Net als de bosanemoon is het gewoon speenkruid (Ficaria verna) een uitstekende bodembedekker voor het kreupelhout. Dit plantje groeit zo snel dat het zelfs als invasief beschouwd wordt in Noord-Amerika, waar het geïntroduceerd werd. In onze eigen natuur genieten wij van zijn vrolijke verschijning in de winter en de lente, vooraleer het kruid weer indommelt zodra de zomer aanbreekt.
