Dit zijn de échte sterren uit onze natuur
In de kerstperiode zien we niet toevallig allerlei sterren om ons heen. Het was namelijk een ster die de Drie Koningen naar Bethlehem leidde, om daar met eigen ogen het pasgeboren kindje Jezus te aanschouwen. Maar je hoeft niet altijd omhoog te kijken om alle sterren te bewonderen die onze natuur te bieden heeft – je moet gewoon weten waar je ze moet zoeken! Om je een handje te helpen, maakten wij een overzichtje van alle ‘sterren’ die ons land en onze wateren bevolken.
De zeester
De meest voor de hand liggende voorbeelden van sterren in onze natuur zijn uiteraard de zeesterren, die in alle mogelijke vormen en kleuren voorkomen, ook in onze eigen Noordzee. Je hoeft dus niet naar verre bestemmingen te reizen om ze te kunnen bewonderen. Het is niet verwonderlijk dat ze hun naam te danken hebben aan hun specifieke vorm: met hun verschillende aanhangsels, die netjes rondom hun lichaam verdeeld zijn, lijken ze inderdaad net een ster. Verliezen ze één van hun armen, dan kunnen ze die regenereren. Handig! Wist je dat ze hun prooi verslinden door hun maag uit hun eigen lichaam te halen en zo hun ongelukkige slachtoffer te verteren? Griezelig en fascinerend tegelijk, die zeesterren!
De aardster
Het ronde silhouet van de geaster of aardster doet eerder denken aan een bol … tenminste, op het eerste gezicht. De sporen van deze paddenstoel zitten goed beschermd in het centrale, bolvormige vruchtlichaam, bedekt met een buitenlaag die tijdens het rijpingsproces beetje bij beetje loskomt van de kern en zich ontvouwt zoals de armen van een ster. Bij droog weer vouwen sommige aardsterren deze ‘slippen’ op en plooien ze pas weer open zodra het natter weer wordt.
De roerdomp of Botaurus stellaris
Deze kleine waadvogel wordt steeds zeldzamer in onze natuur, omdat zijn leefgebied sterk achteruitgaat. Toch worden er nog enkele broedparen waargenomen, vooral in de Kempen, en in de winter strijkt de roerdomp ook neer in de wetlands en moerassen van ons land, zoals de moerassen van Harchies in de provincie Henegouwen. Er wordt verondersteld dat de roerdomp ooit algemeen voorkwam in onze streken, want de Vlaamse schilders Frans Snijders en Jan Fyt hebben de vogel vaak afgebeeld in hun werken. De Bourgondische hertog Filips de Goede serveerde zelfs ooit meer dan 400 roerdompen aan zijn gasten tijdens een banket in 1454. Maar waarom eigenlijk die verwijzing naar een ster (‘stellaris’) in zijn wetenschappelijke naam? Simpel: omdat de patronen in zijn verenkleed aan sterren doen denken!
De aster
Deze mooie bloemen laten je het leven in kleur zien, bijna het hele jaar rond, afhankelijk van de specifieke variëteit. Ze zijn gemakkelijk te verzorgen, hebben alleen verse grond, een jaarlijkse snoeibeurt na de bloei en veel zonlicht – of zelfs lichte schaduw – nodig en sieren menig bloemenperk. Als je van de lente tot de herfst wil genieten van hun levendige tinten, mix en match dan verschillende soorten op basis van hun bloeiperiode. En maak je geen zorgen om de winter, want aster kunnen temperaturen tot -15 °C verdragen.
De Ster van Bethlehem
Hier raken we aan een gevoelig punt dat liefhebbers van de plantkunde verdeelt. Oorspronkelijk verwees de naam ‘Ster van Bethlehem’ enkel naar de vogelmelk (Ornithogalum arabicum), maar na verwarring met de Engelse taal, waar veel planten van het geslacht Ornithogalum door deze kwalificatie worden aangeduid, wordt de term soms ook gebruikt om over andere planten te spreken, vooral de gewone vogelmelk (Ornithogalum umbellatum). Deze laatste kan je terugvinden in onze landschappen, die hij siert met zijn mooie, witte bloemen zodra de lente aanbreekt.
